Fase 1
Opdracht 1 | Aloha Ukulele
De ukulele is een mini-gitaar met vier snaren uit Hawaii. Dit zeer toegankelijke instrument voor kinderen zorgt ervoor dat zij op korte termijn liedjes kunnen spelen! De juiste wijze om de ukulele vast te houden en de namen van de onderdelen zijn belangrijk om een goede basis te leggen. Zo heten de snaren van boven naar beneden G(een) C(hocolade) E(ten) A(Allemaal). G, C, E, A.
Competentie:
De leerling kan de ukulele op de juiste wijze vasthouden.
Subcompetenties
De leerling kan de onderdelen van de ukulele benoemen.
De leerling kan de noten van de open snaren benoemen.
Benodigdheden:
– Ukulele.
TIP: Bevestig een koord aan de ukulele, op deze manier kunnen de kinderen staan terwijl ze spelen. Deze actieve houding zorgt voor een betere concentratie, is uitnodigend en bovendien gezonder.
Opdracht 2 | Tokkel de dag!
Tokkelen is het aanslaan van de snaren en dit doe je met de duim, wijsvinger, middelvinger en ringvinger van jouw rechterhand. Deze vingers hebben de namen ‘p, i, m, a’, zoals je kan zien in de illustratie.
We gaan met onze P (duim) in een vierkwartsmaat op elke tel een andere snaar aanslaan. Dus op de eerste tel, de G snaar en op de tweede tel, de C snaar, enzovoorts. Zodra iedereen dit in de vingers heeft, kunnen jullie proberen met elke vinger van jullie rechterhand een andere snaar aan te slaan op de maat zoals te zien is in de instructievideo.
Competentie:
– De leerling beheerst een eenvoudige aanslagtechniek voor de ukulele.
Subcompetenties
– De leerling kan snaar voor snaar met de duim spelen in een vast tempo.
– De leerling kan snaar voor snaar spelen met p, i, m en a en hiermee verschillende combinaties maken.
– De leerling kan een eenvoudige melodie naspelen met open snaren.
– De leerling kan met p, i, m en a verschillende tegenstellingen spelen, zoals hoog en laag, hard en zacht en snel en langzaam.
Benodigdheden:
– Ukulele.
TIP: Vraag de kinderen een tokkelpatroon met open snaren te bedenken die de rest na kan doen. Een tokkelpatroon kan bijvoorbeeld zijn: G, E, C, A.
Opdracht 3 | Sla je slag met de ukulele
Om een lied te begeleiden op gitaar of ukulele wordt er met de rechterhand gebruik gemaakt van een ‘slag’. In popmuziek worden vaak eenvoudige slagen gebruikt en die gaan we nu uitvoeren in een drie – en vierkwartsmaat. Sla op elke tel met jouw wijsvinger naar beneden langs alle snaren.
Om het geheel swingender te maken, voegen we een klap met open hand op de snaren toe aan de slag. Zo krijg je een extra ritmisch effect dat de drummer vaak toevoegt, maar dan op jouw ukulele!
Met de vaardigheden die iedereen nu in huis heeft spelen we Vader Jacob als nooit tevoren..aan de slag.
Competentie
De leerling kan een eenvoudige slag uitvoeren op de ukulele met zogeheten ‘downstrokes’.
Subcompetenties
De leerling kan een slag uitvoeren in een maat van vier tellen.
De leerling kan een slag uitvoeren in een maat van drie tellen.
De leerling kan met de slag een accent leggen op de eerste tel van de maat.
De leerling kan percussieve klanken maken op de ukulele.
Benodigdheden
Onderstaande muziek. Het lied ‘’Vader Jacob’’
TIP: Vraag de kinderen een slag te verzinnen en voor te doen waarna de andere kinderen het nadoen. Dit kunnen zij bijvoorbeeld doen door de volgorde van de klap en de slag te verwisselen.
Opdracht 4 | Schudden met die shaker!
Een lied kan op een leuke en eenvoudige wijze ritmisch begeleid worden met een ‘shaker’. Voorbeelden van shakers zijn: een eitje, ganza, caxixi of maraca (sambabal).
Het is makkelijker om een ritme te onthouden door er een woord aan te koppelen, door het ritme te vocaliseren. Om een ritme van vier tellen te leren kun je een woord van vier lettergrepen gebruiken, bijvoorbeeld pan-nen-koe-ken.
Competenties
De leerling kan een eenvoudig ritme spelen met een shaker.
Subcompetenties
De leerling kan een shaker op de juiste manier vasthouden en bespelen.
De leerling kan een eenvoudig ritme van vier tellen naspelen.
De leerling kan een ritmisch patroon vocaliseren.
Benodigdheden
Onderstaande muziekstuk. ”Mas Que Nada” van Jorge Ben.
Jorge Ben Jor – Mas Que Nada
TIP: Maak een shaker met de kinderen! Dit is makkelijk te doen door een leeg blikje te vullen met rijs, kraaltjes of erwten en deze vervolgens dicht te plakken.
Opdracht 5 | Het instrument dat je altijd bij je hebt
Er is een muziekinstrument dat we altijd bij ons hebben: ons lichaam. Lichaamspercussie bevordert de ritmische vaardigheden en motorische ontwikkeling en is bovendien ontzettend leuk om te doen. Beluister samen onderstaande muziek en verken de ritmische mogelijkheden van je eigen lichaam aan de hand van de instructiefilmpjes.
Competentie
De leerling kan een eenvoudig ritme imiteren door middel van lichaamspercussie.
Subcompetenties
De leerling kan een vierkwartsmaat (vier tellen per maat) meetellen met de docent.
De leerling kan al klappend ritmes nadoen.
De leerling kan diverse klanken produceren met het bovenlichaam.
De leerling kan herhalende ritmische patronen van drie of vier klappen uitvoeren.
Benodigdheden
”Rockabye” van Clean Bandit en ”We Will Rock You’” van Queen.
Clean Bandit – Rockabye
Queen – We will rock you
TIP: Bedenk samen lichaamspercussiepatronen die je in twee- of drietallen kan uitvoeren.
Opdracht 6 | Iedereen kan zingen!
Onze stem is het meest persoonlijke en unieke instrument dat er is! Het is een middel om onze emoties te uiten omdat het direct in contact staat met ons gevoel. Iedereen heeft een eigen klankkleur en het is alleen zaak deze op de juiste manier te gebruiken. Bekijk de tips en oefeningen uit het instructiefilmpje om jouw stem tot leven te laten komen.
Competenties
De leerling kan bewust omgaan met de stem.
De leerling kan een eenvoudige melodie nazingen.
Subcompetenties
De leerling kan zijn/ haar stem opwarmen.
De leerling weet wat een juiste zanghouding is.
De leerling kan via zijn/ haar buik ademhalen.
De leerling begrijpt de relatie tussen buikademhaling en de stem.
Benodigdheden
Onderstaand muziekfragment: ”Op een grote paddenstoel” en drie instructiefilmpjes.
Op een grote paddenstoel
TIP: Klap samen op de tweede en vierde tel tijdens het zingen. Varieer daarna door op de eerste en derde tel te klappen. Dit verandert het gevoel van de muziek compleet!
Opdracht 7 | Hetzelfde liedje in een andere taal, dan geniet je
Muziek is een prachtige manier om in contact te komen met nieuwe talen en culturen. Kies een bekend liedje zoals ‘Vader Jacob’, waarvan de kinderen de melodie al kennen. Hierdoor hoeven zij alleen na te denken over de tekst. We gaan het refrein van Vader Jacob zingen in het Frans en Engels.
Competentie
De leerling kan in een andere taal dan het Nederlands zingen.
Benodigdheden
Vader Jacob in het Nederlands, Frans en Engels.
Vader Jacob – Nederlands
Vader Jacob – Engels
Vader Jacob – Frans
TIP: Combineer verschillende hoogtes waarbij de kinderen bijvoorbeeld laag beginnen en hoog eindigen.
Opdracht 8 | Samen boomwhacken
De kleurrijke boomwhackers zijn kokers van verschillende lengtes die ieder een andere toon produceren. Voor iedereen bieden de boomwhackers mogelijkheden om op een toegankelijke manier muziek te maken, zowel individueel als in een groep.
Geef de kinderen combinaties van boomwhackers zodat zij akkoorden kunnen spelen. Bekijk de akkoorden van het liedje en leg de kinderen uit wie wanneer een akkoord speelt. We gebruiken het liedje ‘Love Yourself’ van Justin Bieber als voorbeeld van hoe je plezier en muziek maakt met boomwhackers.
De akkoorden uit het filmpje zijn:
Het E akkoord, bestaande uit een E (met dop) en een G#.
Het B akkoord, bestaande uit een D# (met dop) en een F#.
Het Cis mineur (C# mineur) akkoord, bestaande uit C# (met dop) en een E.
Het Fis mineur (F#mineur) akkoord, bestaande F# (met dop) en een A.
Competentie
De leerling kan met boomwhackers een melodie spelen in een groep van 3 leerlingen.
Benodigdheden
”Love Yourself” van Justin Bieber.
Justin Bieber – Love Yourself
TIP: Gebruik een akkoordenboekje waarin de noten waaruit elk akkoord bestaat staan uitgewerkt. Zoek vervolgens via internet de akkoorden van de favoriete liedjes van de kinderen op en..boomwhacken maar!
Opdracht 9 | Overal zit muziek in!
Vrijwel met ieder object of materiaal kan muziek gemaakt worden. In je directe omgeving bevinden zich tal van potentiële instrumenten. Experimenteer met verschillende materialen als zand, papier en water en stimuleer vooral de creativiteit van de leerlingen. Ter inspiratie zie je in het filmpje hoe je zelfs met een ontstopper muziek kan maken!
Competentie
De leerling kan de muzikale eigenschappen in alledaagse spullen vinden.
Benodigdheden
Willekeurige objecten of materialen.
TIP: Combineer verschillende objecten met elkaar om een instrument te maken. Bijvoorbeeld kraaltjes, een blikje en plakband om een shaker te maken.
Opdracht 10 | Alle plankenkoorts overboord!
